Μπόνι και Κλάιντ
530
0
Ληστείες τραπεζών, κλοπές αυτοκινήτων και φόνοι, συνθέτουν το βιογραφικό της Μπόνι Πάρκερ και του Κλάιντ Μπάροου, δύο από τους πιο διάσημους κακοποιούς, που έμειναν στην ιστορία ως το θρυλικό ζευγάρι των «Μπόνι και Κλάιντ». Επί τέσσερα χρόνια, είχαν γίνει ο φόβος κι ο τρόμος των νοτιοδυτικών Πολιτειών της Αμερικής. Τα κατορθώματά τους φιγουράριζαν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και προσέλκυαν το ενδιαφέρον των αναγνωστών.
Η Μπόνι γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου του 1910 στη Ροβέντα του Τέξας. Με ύψος μόλις 1,47 μ. ήταν μία ατρόμητη λησταρχίνα, που λάτρευε το δημιουργικό γράψιμο και τις τέχνες. Στα 16 της παντρεύτηκε τον Ρέι Θόρντον, ο οποίος στην πρώτη επέτειο του γάμου τους καταδικάστηκε σε φυλάκιση 55 ετών. Λόγω οικονομικής δυσχέρειας, η έφηβη Μπόνι έπιασε δουλειά ως σερβιτόρα και αποκατέστησε τις σχέσεις της με την οικογένειά της στο Ντάλας.
Γεννημένος στις 24 Μαρτίου του 1909, στο Τέλικο του Τέξας, ο Κλάιντ ήταν μέλος μιας πολύτεκνης φτωχής αγροτικής οικογένειας. Η «σταδιοδρομία» του στο έγκλημα ξεκίνησε το 1926, όταν συνελήφθη για πρώτη φορά για κλοπή αυτοκινήτου. Απτόητος, συνέχισε τα επόμενα τέσσερα χρόνια με ληστείες και κλοπές, στο Ντάλας. Λίγο μετά τη γνωριμία του με την Μπόνι, συνελήφθη και οδηγήθηκε στη φυλακή. Δοκίμασε να αποδράσει, αλλά συνελήφθη και πάλι μία εβδομάδα αργότερα στο Οχάιο. Έτσι, παρέμεινε έγκλειστος έως το 1932.
Μετά την απελευθέρωσή του, δοκίμασε να κλέψει ένα αυτοκίνητο στο Τέξας, μαζί με την Μπόνι. Καταδιώχθηκαν από την αστυνομία και η Μπόνι κατάφερε να διαφύγει. Ο Κλάιντ, όμως, οδηγήθηκε και πάλι στη φυλακή για μερικούς μήνες.
Όταν αποφυλακίστηκε, τον Ιούνιο του 1932, ανέλαβαν μαζί την ηγεσία μιας μικρής ομάδας κακοποιών, που αργότερα έγινε γνωστή ως η «Συμμορία του Μπάροου». Από τα πιο κακόφημα μέλη της ήταν ο αδελφός του Κλάιντ, Μπακ, και η σύζυγός του Μπλανς. Κατά τη διάρκεια μιας εφόδου της αστυνομίας κοντά στην πόλη Πλέιτ του Μισούρι, το 1933, ο Μπακ τραυματίστηκε θανάσιμα και η γυναίκα του συνελήφθη.
Το γεγονός αυτό έκανε την Μπόνι και τον Κλάιντ ακόμη πιο αδίστακτους. Την 1η Απριλίου του 1934 σκότωσαν δύο αστυνομικούς στο Τέξας κι άλλον ένα, πέντε ημέρες αργότερα, στην Οκλαχόμα. Όμως, η επόμενη συμπλοκή τους, στις 23 Μαΐου του ίδιου χρόνου, ήταν μοιραία και για τους δύο. Έπεσαν σε μπλόκο της αστυνομίας του Τέξας, που «γάζωσε» το αυτοκίνητό τους με περισσότερες από 50 σφαίρες. Μέσα σ' αυτό βρέθηκαν μια καραμπίνα με κομμένη κάνη, ένα ριβόλβερ, ένα σαξόφωνο κι ένα μισοφαγωμένο σάντουιτς.
Το 1967, ο Άρθουρ Πεν μετέφερε την ιστορία του θρυλικού ζεύγους στη μεγάλη οθόνη, με τον Γουόρεν Μπίτι και τη Φέι Ντάναγουεϊ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Η ταινία γνώρισε τεράστια επιτυχία, προσδίδοντας στον Μπόνι και την Κλάιντ διαχρονική αίγλη
ΠΗΓΗ: http://www.sansimera.gr/articles/92#ixzz49SeyIjxYΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
ημαστε ενας λαος που πανω απολα έχουμε το ρουσφέτι
ετσι μας έμαθαν τι περίμεναν λοιπόν ?
Ποιος φταίει? η δόλια η μάνα που θέλει να βάλει το παιδί της κάπου να νοιώσει σιγουρια? ή γαμημένος πολιτικός που της έμαθε ότι όλα είναι μία συναλλαγή και πρεπει να τον ψηφίσει για να μπει ο γιός της ?
Ετσι ημαστε σαν λαος απο αρχαιοτάτων χρόνων.. με αυτη την εννοια το αναφερω. Παντως για να σταματήσει αυτό μονο με βουληση των πολιτικων γίνεται κ συγκεκριμενα αυτων που κυβερνάνε
8η Οκτωβρίου: Το «Έπος του Σαράντα» μέσα από σπάνιες φωτογραφίες
Ένα οπτικό αφιέρωμα πάνω στη μεγάλη αντίσταση ενός λαού απέναντι στην τυραννία.
Ο πόλεμος του 1940 με το πινέλο του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη.
Λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα της 28 Οκτωβρίου του 1940, ο Μουσολίνι απέστειλε τελεσίγραφο στην Ελλάδα. Ο Ιταλός Πρέσβης στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι, το παρέδωσε ιδιόχειρα στον Ιωάννη Μεταξά. Η τότε Ιταλική κυβέρνηση απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος (λιμένες, αεροδρόμια κλπ.), για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική.
Μετά την ανάγνωση του κειμένου, ο Μεταξάς έστρεψε το βλέμμα του στον Ιταλό Πρέσβη και του απάντησε στην επίσημη διπλωματική γλώσσα, τα γαλλικά, την ιστορική φράση:«Alors, c’est la guerre».
Κάπως έτσι περιγράφεται η άρνηση της υποταγής του ελληνικού λαού και η συνέπεια αυτής ήταν η έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου μόλις δυόμιση ώρες αργότερα και η είσοδος της χώρας μας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η άρνηση πέρασε στον τότε ελληνικό δημοσιογραφικό τύπο με την λέξη «ΟΧΙ».
Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, γιορτάζουμε το «Έπος του Σαράντα» και τις μεγάλες νίκες του ελληνικού στρατού εις βάρος των Ιταλών. Ενώ οι περισσότερες χώρες γιορτάζουν την ημερομηνία λήξης του πολέμου, η Ελλάδα πρωτοτυπεί γιορτάζοντας την 28η την είσοδό της σε αυτόν.
Τί έγινε όμως τότε;Ακολουθεί πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Πορεία προς το μέτωπο
Πριν τη μάχη
Από το Μέτωπο, από αριστερά, όρθιοι: Δ. Γαλερίδης (δημοσιογράφος), Γεώργιος Καρτάλης (υπουργός), Δ. Θιβαδόπουλος ( καθηγητής), Γεώργιος Θεοτοκάς ( συγγραφέας), Συμεόνογλου (βιομήχανος) Κώστας Μάγερ (δημοσιογράφος). Καθιστοί: Ευ. Μαγκλιβέρας (βαρύτονος), Λάμπρος Κωνσταντάρας (ηθοποιός) Κώστας Σάμιος ( τενόρος) και Τσαλίκης (έμπορος).
Αφού δεν σε πειράζει εσένα που οι ΚΚΕδες να συνθηκολογήσαν με τους ναζί που σκότωσαν χιλιάδες Έλληνες κατά την τετραετή γερμανική κατοχή και ρήμαξαν την χώρα τι να πω...επισης στο 3ον π γραφει στο εγγραφο ειναι οτι χαιρετίζει όσους από αυτούς προσχώρησαν στις τάξεις τους ελας και εγγυαται για τη ζωη τους αρκει να πολεμησουν στο πλευρο τους..χαιρετιζουν πους ? τους ναζι που σκοτωναν Ελληναν ??? ΚΚεδες και ναζι χερι χερι δηλαδη
Το κορυφαίο γεγονός της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης του Ελληνικού Λαού στην Νεότερη Ιστορία είναι η Ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου, από τις ενωμένες αντιστασιακές οργανώσεις του Ε.Α.Μ και του Ε.Δ.Ε.Σ την νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1942.
Τον Σεπτέμβριο του 1942 Aγγλικό κλιμάκιο με αρχηγό το συνταγματάρχη Μαγερς αποβιβάζεται κρυφά στην Ελλάδα, έρχεται σε επαφή με τις διάφορες αντάρτικες ομάδες και κατορθώνει να συντονίσει τις ενέργειες τους. Αποτέλεσμα του συντονισμού αυτού ήταν η ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου.
Στην ανατίναξη έλαβαν μέρος 120 άνδρες του Ε.Α.Μ., 65 του Ε.Δ.Ε.Σ και 12 Αγγλοι κάτω από την προσωπική καθοδήγηση του Αρη Βελουχιώτη και του Ναπολέοντα Ζέρβα.
“Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου καθυστέρησε για αρκετές εβδομάδες τον ανεφοδιασμό των Γερμανών που μάχονταν στην Αφρική για ένα τουλάχιστον πολύτιμο μήνα, έδωσε το έναυσμα να φουντώσει το αντάρτικο στα βουνά της Ρούμελης, ανύψωσε το ηθικό των Ελλήνων και καταξίωσε τον ένοπλο αγώνα στην συνείδηση των συμμάχων.
Πως έγινε η επιχείρηση
Το δειλινό της 28ης Σεπτεμβρίου 1942 απογειώθηκαν απ’ το Aγγλοκρατούμενο Κάιρο τρία αεροπλάνα. Επιβάτες τους δεν ήταν άλλοι παρά 12 Αγγλοι Σαμποτέρ. Στις αποσκευές τους είχαν 150 κιλά εκρηκτικά , ασυρμάτους εφόδια, και τα αλεξίπτωτά τους. Προορισμός τους κάπου στην ορεινή Στερεά Ελλάδα. Αρχηγός της «επιχείρησης Χάρλιγκ» ορίστηκε ο συνταγματάρχης Έντυ Μάγιερ και υπαρχηγός ο ταγματάρχης Κρις Γουντχάουζ. Ανάμεσά τους και ένας Έλληνας, ο Θέμης Μαρίνος. Αντικειμενικός σκοπός της επιχείρησης, η συνεργασία με Έλληνες αντάρτες για την ανατίναξη μιας εκ των σιδηροδρομικών γεφυρών Γοργοποτάμου, Ασωπού, Παπαδιάς , που βρίσκονται στην ορεινή περιοχή της Λαμίας. Πίστευαν έτσι ότι θα καθυστερήσουν τον ανεφοδιασμό των Γερμανικών στρατευμάτων του Ρόμελ που προήλαυνε στη Αφρική (Africa Korps).
– Για τα σημεία πτώσης των αλεξιπτωτιστών – Σαμποτέρ είχαν γίνει προηγουμένως συνεννοήσεις μέσω ασυρμάτου με Έλληνα πράκτορα (Προμηθέας 2). Τα αεροπλάνα όμως το ίδιο βράδυ δεν μπόρεσαν να αναγνωρίσουν τα οπτικά σήματα (φωτιές ιδιαίτερου σχήματος) και επέστρεψαν στο Κάιρο. Στις 30 Σεπτεμβρίου επιχείρησαν πάλι και οι Σαμποτέρ των δυο αεροπλάνων πήδηξαν κοντά στο χωριό Καρούτες (πάνω απ’ την Αμφισσα) της Γκιώνας. Το τρίτο αεροπλάνο γύρισε στο Κάιρο και επέστρεψε με τους αλεξιπτωτιστές στις 27 Οκτωβρίου.
– Οι Σαμποτέρ μετά από περιπλανήσεις ήρθαν σε επαφή με τους αντάρτες των 2 κυριοτέρων αντιστασιακών οργανώσεων: του ΕΛΑΣ υπό τον Άρη Βελουχιώτη και του ΕΔΕΣ υπό τον Ναπολέοντα Ζέρβα. Κατέστρωσαν το σχέδιο ανατίναξης της γέφυρας στον Γοργοπόταμο και το βράδυ της 25ης προς 26η Νοέμβριου 1942 ξεκίνησε η επιχείρηση. Τη φρουρά της γέφυρας αποτελούσαν 100 περίπου Ιταλοί και 3-4 Γερμανοί με βαριά πολυβόλα και οπλοπολυβόλα. Οι αντάρτες ήταν περίπου 150 με αριθμητική υπεροχή των Eλασιτών.
– Στις 11 το βράδυ όλα τα τμήματα βρίσκονταν στις θέσεις τους. Έκοψαν τα τηλεφωνικά σύρματα και δόθηκε με πυροβολισμό το σύνθημα έναρξης της μάχης. Παράλληλα ξεκίνησε και το έργο των Σαμποτέρ οι οποίοι υπονόμευσαν με εκρηκτικά τις γραμμές του τρένου και τους πυλώνες της γέφυρας. Γύρω στις 1.30 σημειώθηκε η πρώτη έκρηξη. Την ώρα εκείνη κατέφθανε μια αμαξοστοιχία με ενισχύσεις απ’ τη Λαμία (Λιανοκλάδι).Το τρένο είχε μπει στη γέφυρα ,όταν έγινε η έκρηξη και συνετρίβει μαζί με ένα τμήμα της. Λίγο αργότερα σημειώθηκε και δεύτερη έκρηξη και έτσι ολοκληρώθηκε η καταστροφή με επιτυχία .
– Οι αντάρτες με ελάχιστες απώλειες συμπτύχθηκαν ικανοποιημένοι στο χωριό Μαυρολιθάρι όπου γιόρτασαν την νίκη. Οι απώλειες των Ιταλών ήταν 7 νεκροί, 5 τραυματίες και 2 αιχμάλωτοι. Μετά από λίγες ημέρες ,σε αντίποινα οι Γερμανοί εκτέλεσαν 26 Έλληνες από τα γύρω χωριά .
– Η σημασία της ανατίναξης της γέφυρας ήταν τεράστια . Κατ’ αρχήν απέκοψε μια απ’ τις αρτηρίες ανεφοδιασμού του Ρόμελ και διευκόλυνε τις επιχειρήσεις των συμμάχων στο μέτωπο της Αφρικής . Έπειτα έδωσε στους Γερμανούς να καταλάβουν ότι το αντάρτικο που είχαν υποτιμήσει, φούντωνε και για το λόγο αυτό καθήλωσαν στην Ελλάδα μεραρχίες οι οποίες θα τους χρησίμευαν σε αλλά κρίσιμα μέτωπα (π.χ. Αφρική, Ρωσία).
– Η σημαντικότερη όμως συνέπεια έχει να κάνει με τον κλιμακούμενο αγώνα του ελληνικού λαού. Η ανατίναξη ενίσχυσε το ηθικό των Ελλήνων και τους δημιούργησε την αισιόδοξη βεβαιότητα ότι ενωμένοι θα μπορούσαν να πετύχουν πολλά στον αγώνα εναντίον των κατακτητών.
Το ψυχρό μάτι του απαλλαγμένου από τις προκαταλήψεις μελετητή της ιστορίας δεν μπορεί παρά να καταλήξει στη ρήση ενός απ’ τους πρωταγωνιστές του γεγονότος ,του Κρις Γουντχάουζ:
Ο Γοργοπόταμος «Χωρίς Ζέρβα δεν γινόταν , χωρίς Αρη δεν πετύχαινε»
Ήταν η πρώτη από την εποχή του Αγώνα της Ανεξαρτησίας αναμέτρηση του ελληνικού και του τουρκικού στόλου, κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο.
Η Ναυμαχία της Έλλης ήταν η πρώτη από την εποχή του Αγώνα της Ανεξαρτησίας αναμέτρηση του ελληνικού και του τουρκικού στόλου, κατά τονΑ' Βαλκανικό Πόλεμο. Πραγματοποιήθηκε το πρωί της3ης Δεκεμβρίου1912 (16 Δεκεμβρίουμε το νέο ημερολόγιο) στ' ανοιχτά του ακρωτηρίου Έλλη (Ελές-Μπουρνού στα τουρκικά) της χερσονήσου της Καλλίπολης, κοντά στην είσοδο των Στενών των Δαρδανελλίων. Διήρκεσε μία ώρα και έληξε με νίκη των ελληνικών δυνάμεων.
Τους πρώτους μήνες του Α' Βαλκανικού Πολέμου ο ελληνικός στόλος κυριαρχούσε στο Αιγαίο. Υπό την ηγεσία του Υδραίου υποναυάρχουΠαύλου Κουντουριώτη(1855-1935), αρχικά απελευθέρωσε τη Λήμνο και εγκατέστησε στον όρμο του Μούδρου το προκεχωρημένο αγκυροβόλιο του Στόλου. Ακολούθησε η απελευθέρωση του Αγίου Όρους, των νησιών του βορείου και ανατολικού Αιγαίου (Θάσος, Σαμοθράκη, Ίμβρος, Τένεδος, Άγιος Ευστράτιος, Μυτιλήνη, Χίος). Αντίθετα, ο τουρκικός στόλος υπό τη διοίκηση του ναυάρχου Ραμίζ Μπέη παρέμεινε προστατευμένος στα στενά των Δαρδανελίων, χωρίς να επιχειρήσει έξοδο στο Αιγαίο.
Στα τέλη Νοεμβρίου υπήρχαν πληροφορίες ότι ο τουρκικός στόλος θα επιχειρούσε έξοδο στο Αιγαίο. Το απόγευμα της1ης Δεκεμβρίουο ελληνικός στόλος υπό τον υποναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη απέπλευσε από το ορμητήριό του στον Μούδρο, όταν πληροφορήθηκε ότι το τουρκικό καταδρομικό «Μετζηδιέ» εθεάθη στην είσοδο των Δαρδανελλίων. Η περιπολία του ελληνικού στόλου κράτησε μέχρι το πρωί της3ης Δεκεμβρίου1912, χωρίς να φανεί κανένα ίχνος του εχθρού.
Στις 8 το πρωί της ημέρας αυτή κι ενώ ο ελληνικός στόλος είχε πορεία από βορρά προς νότο, έγινε αντιληπτή η έξοδος του τουρκικού στόλου στο Αιγαίο. Λίγο αργότερα αναγνωρίσθηκαν τα θωρηκτά «Χαϊρεδίν Βαρβαρόσας», ναυαρχίδα του Ραμίζ Μπέη, «Τουργκούτ Ρέις», «Μεσουντιέ», «Ασαρ -ι- Τεφίκ», το καταδρομικό «Μετζηδιέ» και μερικά αντιτορπιλλικά. Ο ελληνικός στόλος του Αιγαίου αποτελείτο από τη ναυαρχίδα «Αβέρωφ», τα τρία παλιά θωρηκτά «Ύδρα», «Σπέτσαι» και «Ψαρά», τα τέσσερα νεότευκτα ανιχνευτικά τύπου Λέων, τα δύο νεότευκτα αντιτορπιλλικά «Νέα Γενεά» και «Κεραυνός» και τα οκτώ παλαιότερα μικρά αντιτορπιλικά των τύπων Θύελλα και Νίκη.
Αμέσως σήμανε συναγερμός. Στις 8:55 ο Κουντουριώτης διατάσσει τα ανιχνευτικά να ταχθούν σε μια στήλη αριστερά και σε απόσταση 1000 μέτρων από τη γραμμή των ελληνικών θωρηκτών, ενώ τα υπόλοιπα αντιτορπιλικά πήραν θέσεις προς την πρύμνη των θωρηκτών. Στις 9:00 τα τουρκικά θωρηκτά στράφηκαν προς βορρά, πλέοντας κοντά στην ακτή, ώστε να εξασφαλίσουν την κάλυψη των πυροβόλων των επακτίων φρουρίων και να αυξήσουν τη δύναμη πυρός τους. Ακαριαία ήταν και η αντίδραση του ελληνικού στόλου, που άλλαξε πορεία και τέθηκε σε καταδίωξη του εχθρικού στόλου. Από τον «Αβέρωφ» εκπέμπεται τότε προς τα πλοία του ελληνικού στόλου το ιστορικό σήμα του ναυάρχου Κουντουριώτη: «Με τη βοήθεια του Θεού και τας ευχάς του Βασιλέως και εν ονόματι του Δικαίου, πλέω μεθ’ ορμής ακαθέκτου και με πεποίθησιν εις την Νίκην κατά του εχθρού του Γένους».
Οι πορείες των δύο στόλων άρχισαν να συγκλίνουν και στις 9:05 βρίσκονταν σε απόσταση 14 χιλιομέτρων. Ο Κουντουριώτης ανέμενε να αρχίσει πρώτος ο εχθρός το πυρ, θέλοντας να αποφύγει τη σπατάλη πυρομαχικών έως ότου η απόσταση μειωθεί, ώστε να επιτρέπει δραστική βολή. Πράγματι στις 9:22 η τουρκική ναυαρχίδα άνοιξε πρώτη πυρ από απόσταση 12.500 μέτρων. Ο «Αβέρωφ» ανταπέδωσε τα πυρά και η μάχη γενικεύτηκε. Από το ξεκίνημα της σύγκρουσης τα τουρκικά θωρηκτά συγκέντρωσαν τα πυρά τους στη νεότευκτη ναυαρχίδα του ελληνικού στόλου. Το πυρ τους ήταν αρκετά ταχύ και πυκνό, δεν συνδυαζόταν όμως με την ανάλογη ακρίβεια. Αλλά και τα πυρά του ελληνικού στόλου δεν ήταν πολύ ακριβέστερα. Ο «Αβέρωφ» ρίχτηκε στη μάχη χωρίς να έχει προλάβει να εκτελέσει ασκήσεις πυρών μάχης, τα δε παλαιά θωρηκτά είχαν πανάρχαια πυροβόλα με πρωτόγονα μέσα σκόπευσης και διεύθυνσης βολής.
Στις 9:35 η απόσταση μεταξύ των δύο αντιπάλων είχε κατέλθει στα 9.500 μέτρα. Τότε ο ναύαρχος Κουντουριώτης αποφάσισε να θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο, που από καιρό είχε ωριμάσει μέσα του, δηλαδή να να εκμεταλλευτεί την υπεροχή ταχύτητας της ναυαρχίδας του για να υπερφαλαγγίσει από πρώρας την εχθρική παράταξη, εφαρμόζοντας τον «ελιγμό Ταυ», που πρώτος είχε εφαρμόσει ο γιαπωνέζος ναύαρχος Τόγκο κατά του ρωσικού στόλου στη Ναυμαχία της Τσουσίμα (27-28 Μαΐου 1905). Αποφάσισε να δράσει ανεξάρτητα από τον λοιπό στόλο, υψώνοντας το σχετικό σήμα Ζ και διέταξε τον κυβερνήτη της ναυαρχίδας του Σοφοκλή Δούσμανη να αυξήσει την ταχύτητα μέχρι το μέγιστο και όρμησε ακάθεκτος κατά του εχθρού.
Ο Τούρκος ναύαρχος, αιφνιδιασμένος από τον ελιγμό του αντιπάλου του, διατάσσει διαδοχική στροφή των πλοίων κατά 180 μοίρες προς τα δεξιά. Η εξέλιξη αυτή σήμανε τη διάσπαση της γραμμής και την άτακτη υποχώρησή του προς τα Στενά γύρω στις 10:00. Η ευκαιρία ήταν μοναδική για τον «Αβέρωφ» να καταδιώξει τα υποχωρούντα τουρκικά πλοία και να πετύχει αποφασιστικό πλήγμα κατά του εχθρικού στόλου. Δυστυχώς, όμως, η ταχύτητα πυρός του είχε μειωθεί δραστικά, εξαιτίας προβλημάτων στα κλείστρα των πυροβόλων. Την ίδια ώρα, τα υπόλοιπα λοιπά ελληνικά πλοία έβαλαν κατά των υποχωρούντων τουρκικών από απόσταση 5.000 μέτρων. Στις 10:25 το πυρ έπαυσε από τα ελληνικά πλοία, καθώς τα τουρκικά χάθηκαν στα στενά των Δαρδανελλίων.
Η Ναυμαχία της Έλλης είχε τελειώσει με μία ακόμη λαμπρή σελίδα να προστίθεται στη ναυτική ιστορία της Ελλάδας. Ο ελληνικός στόλος παρέμεινε κοντά στα Στενά έως τις 14:30, οπότε αποχώρησε με πορεία προς τον Μούδρο, όπου κατέπλευσε νωρίς το βράδυ.
Η επικράτηση του ελληνικού στόλου οφειλόταν κατά ένα μεγάλο μέρος στον τολμηρό ελιγμό του Κουντουριώτη, αλλά και την υπεροχή του «Αβέρωφ» έναντι των πλοίων του τουρκικού στόλου. Η ενέργεια αυτή του Έλληνα ναυάρχου είχε ως αποτέλεσμα να βρεθεί ο «Αβέρωφ» μέσα στο βεληνεκές των επάκτιων πυροβόλων και να υποστεί ορισμένες επιφανειακές βλάβες στα υπερστεγάσματα. Τα τουρκικά πλοία είχαν βαρύτερες ζημιές, αλλά και απώλειες στο έμψυχο δυναμικό τους, με 58 νεκρούς και 40 τραυματίες. Οι ελληνικές απώλειες ανήλθαν σε ένα νεκρό υπαξιωματικό, τον σηματωρό Κατζιτζάρη και τον ανθυποπλοίαρχο Μαμούρη, που πέθανε λίγες ημέρες αργότερα από μόλυνση του τραύματός του. Οι τραυματίες ανήλθαν στους επτά.
Η Ναυμαχία της Έλλης αποτέλεσε στρατηγικής σημασίας νίκη του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Ο έλεγχος του Αιγαίου παγιώθηκε, ενώ οι Τούρκοι δεν μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν τον θαλάσσιο δρόμο, ώστε να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους που μάχονταν σε Μακεδονία και Θράκη.
Με την ονομασία αυτή είναι γνωστή η ένοπλη σύγκρουση, που έλαβε χώρα στην Αθήνα, μεταξύ του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ από τη μία πλευρά και των κυβερνητικών και βρετανικών δυνάμεων από την άλλη.
Με την ονομασία αυτή είναι γνωστή η ένοπλη σύγκρουση, που έλαβε χώρα στην Αθήνα, μεταξύ του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ από τη μία πλευρά και των κυβερνητικών και βρετανικών δυνάμεων από την άλλη. Ξεκίνησε στις3 Δεκεμβρίου1944 με την αιματηρή κατάληξη του συλλαλητηρίου της Πλατείας Συντάγματος και τελείωσε τυπικά με την υπογραφή τηςΣυμφωνίας της Βάρκιζαςστις12 Φεβρουαρίου1945. Ήταν το προανάκρουσμα του Εμφυλίου Πολέμου (1946 - 1949), αν και για ορισμένους ιστορικούς η εμφύλια διαμάχη είχε ξεκινήσει πριν από την Απελευθέρωση.
Η αντιπαράθεση αυτή προήλθε από το κενό εξουσίας, που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα μετά τηναποχώρηση των γερμανικών δυνάμεωνκατοχής τον Οκτώβριο του 1944. Το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, υπό την καταλυτική επιρροή του ΚΚΕ και με νωπές τις αντιστασιακές δάφνες της Κατοχής, είχε ένα καλά συγκροτημένο στρατιωτικό σώμα και διεκδικούσε μερίδιο στην εξουσία, αν όχι όλη την εξουσία. Απέναντί του οι αστικές δημοκρατικές δυνάμεις ήταν τελείως αδύναμες να του αντιπαρατεθούν, όντας σχεδόν 9 χρόνια εκτός εξουσίας (Δικτατορία Μεταξά, Κατοχή), ενώ μεγάλο μέρος του κρατικού μηχανισμού έφερε τη στάμπα του δοσίλογου. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, η συνδρομή των Βρετανών, που ασκούσαν μεγάλη επιρροή στα ελληνικά πράγματα και ως συμμαχική δύναμη, ήταν εκ των ων ουκ άνευ για την επιβίωση της αστικής δημοκρατίας. Να μην ξεχνάμε ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη και τον Ειρηνικό συνεχιζόταν με σφοδρότητα οΒ' Παγκόσμιος Πόλεμος, με τη ζυγαριά να κλείνει αποφασιστικά υπέρ των Συμμάχων.
Στις18 Οκτωβρίου1944 έφθασε στην Αθήνα οΓεώργιος Παπανδρέουκαι δύο μέρες αργότερα σχημάτισε την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, στην οποία συμμετείχαν και έξι ΕΑΜικοί Υπουργοί. Ένα από τα πρώτα ζητήματα που έπρεπε να επιλύσει η νέα κυβέρνηση ήταν η αποστράτευση των αντιστασιακών οργανώσεων και η δημιουργία εθνικού στρατού. Στις5 Νοεμβρίουο Γεώργιος Παπανδρέου ανακοίνωσε ότι ύστερα από τη συνεργασία που είχε με τον στρατηγό Σκόμπι (επικεφαλής των Βρετανικών Δυνάμεων στην Ελλάδα), ο ΕΛΑΣ και ο ΕΔΕΣ θα αποστρατεύονταν ως τις10 Δεκεμβρίου1944.
Όμως, η απόφαση αυτή δεν άρεσε στο ΚΚΕ, καθώς μία ενδεχόμενη αποστράτευση του ΕΛΑΣ θα του αφαιρούσε ένα ισχυρό χαρτί στην πρόθεσή του να επιβάλει στην Ελλάδα ένα κομμουνιστικό καθεστώς σοβιετικού τύπου. Οι διαπραγματεύσεις για την αποστράτευση των αντιστασιακών οργανώσεων ναυάγησαν στις28 Νοεμβρίουκαι την1η Δεκεμβρίουοι Υπουργοί του ΕΑΜ αποχώρησαν από την κυβέρνηση Παπανδρέου. Ήταν φανερό ότι οι δύο πλευρές οδηγούνταν σε σύγκρουση, την οποία επιδίωκε το ΚΚΕ από τις20 Νοεμβρίουμε απόφαση του Πολιτικού του Γραφείου, σύμφωνα με νεώτερα στοιχεία.
Σε μία επίδειξη ισχύος, το ΕΑΜ διοργανώνει την Κυριακή3 Δεκεμβρίουένα μεγάλο παναθηναϊκό συλλαλητήριο στην Πλατεία Συντάγματος, παρά την κυβερνητική απαγόρευση. Υπολογίζεται ότι πήραν μέρος πάνω από 100.000 άνθρωποι, ενώ κάποιοι ιστορικοί τους ανεβάζουν και στις 500.000. Το συλλαλητήριο βάφτηκε στο αίμα, καθώς οι διαδηλωτές δέχθηκαν καταιγισμό πυρών από την πλευρά των δυνάμεων ασφαλείας, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 30 άτομα και να τραυματισθούν 148.
Για το ποιος ήρξατο χειρών αδίκων υπάρχουν τρεις εκδοχές: α) ότι πυροβόλησε κάποιος από το πλήθος, με αποτέλεσμα να απαντήσουν οι αστυνομικές δυνάμεις, β) ότι πυροβόλησε απρόκλητα η αστυνομία και γ) ότι τα πυρά ήταν βρετανικά για τη δημιουργία προβοκάτσιας. Χρόνια αργότερα, στις12 Δεκεμβρίου1958, ο αστυνομικός διευθυντής Αθηνών κατά τη διάρκεια των «Δεκεμβριανών», Άγγελος Έβερτ (πατέρας του πολιτικού και αρχηγού της Ν.Δ. Μιλτιάδη Έβερτ), σε συνέντευξή στην εφημερίδα «Ακρόπολις» θα παραδεχτεί ότι ήταν αυτός που διέταξε τη βίαιη διάλυση της διαδήλωσης βάσει διαταγών που είχε λάβει, επειδή υπήρχε κίνδυνος κατάλυσης του κράτους.
Την επομένη, μετά τις κηδείες των θυμάτων, οι συγκρούσεις γενικεύτηκαν, με τη συμμετοχή στρατιωτικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ. Το ΕΑΜ συγκρότησε νέα διαδήλωση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν κι άλλοι νεκροί. Το ίδιο βράδυ, ο πρωθυπουργόςΓεώργιος Παπανδρέουυπέβαλε την παραίτησή του, αλλά μεταπείστηκε από τους Άγγλους και παρέμεινε στη θέση του. Η πλάστιγγα άρχισε να γέρνει με το μέρος του ΕΛΑΣ, που έλεγχε σχεδόν όλη την Αθήνα, εκτός από το κέντρο της πρωτεύουσας. Οι δυνάμεις του ανέρχονταν σε περίπου 20.000 άνδρες (10.000 μάχιμους και άλλους τόσους εφεδρικούς). Η κυβέρνηση Παπανδρέου μπορούσε να υπολογίζει σε περίπου 10.000 μάχιμους, στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν και οι άνδρες της εμπειροπόλεμης 3ης Ορεινής Ταξιαρχίας, πουείχε έλθει με δάφνες από το Ρίμινιμε επικεφαλής τον συνταγματάρχη Θρασύβουλο Τσακαλώτο (θείο του υπουργού Οικονομικών και στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ Ευκλείδη Τσακαλώτου) και φυσικά στη βρετανική δύναμη υπό τον υποστράτηγο Ρόναλντ Σκόμπι, που ήταν και η καλύτερα εξοπλισμένη απ’ όλους τους εμπλεκόμενους και αριθμούσε γύρω στους 5.000 άνδρες.
«Μη διστάσεις να ενεργήσεις σαν να ήσουν σε κατακτημένη πόλη, όπου γίνεται μία τοπική εξέγερση» τηλεγραφεί στον Σκόμπι ο βρετανός πρωθυπουργόςΓουίνστον Τσόρτσιλ, που δεν διανοείτο ότι θα έχανε την Ελλάδα από τη σφαίρα επιρροής της Μεγάλης Βρετανίας. Την είχε κερδίσει με σκληρά παζάρια από τονΣτάλινστην περίφημη «Συμφωνία των Ποσοστών», που υπογράφτηκε στη Μόσχα στις9 Οκτωβρίου, τρεις μέρες πριν από την αναχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα. Από την πλευρά του, ο σοβιετικός ηγέτης τήρησε το λόγο του, αποφεύγοντας να κατηγορήσει τον Τσόρτσιλ για ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας, όπως έκαναν οι Αμερικανοί, αλλά δεν αποθάρρυνε την ηγεσία του ΚΚΕ, που δεν γνώριζε το «παζάρι της Μόσχας» και πίστευε βάσιμα σε συντροφική βοήθεια.
Η πρόθεση του ΕΛΑΣ στη Μάχη της Αθήνας ήταν να αφοπλίσει όσες αστυνομικές υπηρεσίες αντιστέκονταν, ώστε να αποδυναμώσει τον αντίπαλο. Ιδιαίτερα σκληρές μάχες δόθηκαν στην περιοχή Μακρυγιάννη για τον έλεγχο του Συντάγματος Χωροφυλακής που έδρευε εκεί (6–11 Δεκεμβρίου1944). Όταν οι Βρετανοί κατάλαβαν ότι τα πράγματα λάμβαναν άσχημη τροπή γι’ αυτούς, αποφάσισαν να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους στην Αθήνα, αποσπώντας μονάδες από το μέτωπο της Ιταλίας. Από τα μέσα Δεκεμβρίου, οι κυβερνητικές δυνάμεις άρχισαν σταδιακά να κερδίζουν έδαφος. Οι Βρετανοί με επίλεκτους στρατιώτες, άρματα μάχης και αεροπορία, αφού πρώτα εξουδετέρωσαν τη δύναμη του ΕΛΑΣ στις ανατολικές συνοικίες της Αθήνας και ιδιαίτερα στο προπύργιό του, την Καισαριανή, άρχισαν να εκκαθαρίζουν το κέντρο της πόλης, όπου συνήφθησαν ομηρικές οδομαχίες στα στενοσόκακα γύρω από την Πλατεία Ομονοίας, στου Ψυρρή και το Μεταξουργείο.
Ο Τσόρτσιλ πίστευε ότι το ελληνικό πρόβλημα δεν μπορούσε να λυθεί με στρατιωτικά μέσα, αλλά μόνο με πολιτικά. Γι' αυτό, ανήμερα τωνΧριστουγέννων, ήλθε στην Αθήνα.
Σε αλλεπάλληλες συσκέψεις στο Υπουργείο Εξωτερικών (26–27 Δεκεμβρίου), στις οποίες συμμετείχαν και εκπρόσωποι του ΕΑΜ, αποφασίστηκε να ζητηθεί από τον εξόριστο Βασιλιά Γεώργιο Β' να ορίσει Αντιβασιλέα και συγκεκριμένα τονΑρχιεπίσκοπο Αθηνών Δαμασκηνό (Παπανδρέου). Ήταν μία ευφυής κίνηση του άγγλου πολιτικού για να κρατήσει ενωμένες τις αστικές δυνάμεις, με τη γεφύρωση του χάσματος φιλομοναρχικών και βενιζελογενών δημοκρατικών.
Στα πολιτικά ζητήματα υπήρξε πλήρης διαφωνία. Ο Σιάντος απαίτησε να δοθούν στο ΕΑΜ σχεδόν τα μισά Υπουργεία, να διωχθούν από τον κρατικό μηχανισμό οι δοσίλογοι, να διαλυθεί η Χωροφυλακή, να γίνειδημοψήφισμαγια το πολιτειακό το Φεβρουάριο και εκλογές τον Απρίλιο. Οι όροι, αρκούντως μαξιμαλιστικοί, απορρίφθηκαν απ' όλους τους πολιτικούς, καθώς πίστευαν ότι θα οδηγούσαν σε κομμουνιστικοποίηση του κράτους. Το ΚΚΕ έδειξε αδιαλλαξία, έχοντας την ψευδαίσθηση ότι η έλευση του Τσόρτσιλ στην Αθήνα ήταν ένδειξη αδυναμίας και δεν προχώρησε σ’ ένα συμβιβασμό, που θα του επέτρεπε να διασώσει τις δυνάμεις του και να αποκτήσει σημαντικό μερίδιο της εξουσίας.
Στις30 Δεκεμβρίου, ο βασιλιάς ενέδωσε στις αφόρητες πιέσεις των Βρετανών και ανακοίνωσε το διορισμό του Δαμασκηνού ως Αντιβασιλέα και την πρόθεσή του να επιστρέψει στην Ελλάδα, μόνο αν το θελήσει ο λαός. Ο Γεώργιος Παπανδρέου παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία και στις3 Ιανουαρίου1945 τον διαδέχθηκε οΝικόλαος Πλαστήρας.
Στις5 Ιανουαρίου1945 οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Αθήνα, υπό την πίεση των υπέρτερων κυβερνητικών και βρετανικών δυνάμεων. Στις11 Ιανουαρίουο ΕΛΑΣ υπέγραψε ανακωχή με τους Βρετανούς και στις12 Φεβρουαρίου1945 έληξαν και τυπικά τα «Δεκεμβριανά», με τηΣυμφωνία της Βάρκιζας. Το ΕΑΜ είχε ηττηθεί στρατιωτικά και πολιτικά.
Δεκεμβριανά: Η Δολοφονία της μεγάλης ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη, από το ΚΚΕ
Η Ελένη Παπαδάκη ήταν η κορυφαία ελληνίδα ηθοποιός του Μεσοπολέμου, την οποία ο Γρηγόρης Ξενόπουλος είχε χαρακτηρίσει “αδιαμφισβήτητη διάδοχο της Κοτοπούλη”.
Γνώρισε την δόξα πολύ νέα, αλλά έχασε τη ζωή της μόλις στα 41 της, μέσα στο χάος του
Συμμοριτοπόλεμου, και έκτοτε ξεχάστηκε.
Ο Μαρσάν, θαυμαστής και βιογράφος της, έπειτα από πολύχρονη έρευνα φωτίζει τις άγνωστες πτυχές της ζωής της: τη θεατρική της ιδιοφυία, τη βαθειά και σπάνια μόρφωσή της, την καριέρα της στο εξωτερικό, την κόντρα της με την Κατίνα Παξινού, τις ιδιόμορφες ερωτικές της επιλογές, την πατριωτική δράση της στην Κατοχή, έως την σκοτεινή δολοφονία της από το ΚΚΕ.
Όχι απλά μια καλλιτεχνική βιογραφία. Πρόκειται για τη δραματική πάλη μιας ανώτερης πνευματικά προσωπικότητας για καταξίωση και δημιουργία, στην ανέκαθεν αναξιοκρατική Ελλάδα.
Ξεσκεπάζεται το παρασκήνιο της λειτουργίας της κρατικής “επιχείρησης” του Εθνικού Θεάτρου, όπου οι το χρήμα και οι γνωριμίες ανέβαζαν στην κορυφή ταλαντούχους και μη καλλιτέχνες, και άλλους τους “εξαφάνιζαν”.
Λασπολογία και συκοφαντίες (Νοέμβρης 1944)
Η Ελένη Παπαδάκη, κατά τη διάρκεια της Κατοχής έκανε το πέρασμά της στην αρχαία τραγωδία και τα αποτελέσματα αυτού του εγχειρήματος περιγράφονται με χρυσά γράμματα από τους κριτικούς.
Η γνωριμία της με τον κατοχικό πρωθυπουργό Ράλλη, θα περιγραφτεί συκοφαντικά ώς έρωτας από τον σύγχρονο της Τύπο, και εκείνη θα κατηγορηθεί ώς ”η πόρνη-φιλενάδα” του φιλογερμανού πολιτικού.
Στην ουσία, σήμερα έχει ξεκαθαριστεί πλήρως η εικόνα για το υποτιθέμενο ειδύλλιο: ο Ράλλης, ήταν ενδεχομένως πολύ ερωτευμένος με την Ελένη Παπαδάκη, αλλά εκείνη δεν ανταποκρίθηκε ποτέ στα αισθήματά του. Η φιλία όμως, και ο θαυμασμός του για την Παπαδάκη, επέτρεπαν στην ηθοποιό να ζητά χάρες από τον Ράλλη, και να σώζει κυριολεκτικά από τον θάνατο έλληνες πατριώτες, είτε κομμουνιστές αντάρτες, είτε εβραίους καταζητούμενους.Αντί όμως γι’ αυτά, η αριστερή προπαγάνδα προτιμούσε να την παρουσίαζει ως ανθελληνίδα, ως προδότρια της χώρας της [..]
Χρόνια μετά, ο ηγέτης των Κομμουνιστών, Νίκος Ζαχαριάδης, σχεδόν θα ζητήσει συγνώμη, δηλώνοντας ότι η δολοφονία της Ελένης Παπαδάκη ήταν μια…”ανοησία”.
Η απελευθέρωση της Ελλάδας από τον γερμανικό, ιταλικό και βουλγαρικό ζυγό, βρήκε τους ηθοποιούς του Εθνικού Θεάτρου, όπως και όλο τον ελληνισμό, χωρισμένο σε δεξιούς και αριστερούς, στα πρόθυρα του χειμώνα του 1944.
Γείτονας πρόδιδε γείτονα, φίλος κατέδιδε φίλο, και οι αριστεροί ηθοποιοί τους δεξιούς.
Ή, και αντίστροφα.
Οι εκλογές του Σωματείου Των Ηθοποιών το Νοέμβρη του 1944, εκλέγουν τη δεξιά παράταξη: Δημήτρης Χόρν, Άννα Καλουτά, Νίκος Δενδραμής, Ρένα Βλαχοπούλου, Ορέστης Μακρής, Βασίλης Αυλωνίτης, Σπύρος Μουσούρης, κ.α.
Στον αντίποδα, βέβαια, οι αριστεροί: Αιμίλιος Βεάκης, Μάνος Κατράκης, Τίτος Βανδής, Δήμος Σταρένιος, Δημήτρης Μυράτ, Αλέξης Δαμιανός, Ζώρζ Σαρρή, Νίκος Τζόγιας, κ.α.
Ομως, κατ’ απαίτηση μερίδων του σωματείου, αρχίζουν οι διαγραφές ηθοποιών από τον σύλλογο.
Στις 23 Νοεμβρίου δημοσιεύουν μια λίστα με τίτλο ”Οι προδόται ηθοποιοί” και όσοι θεωρούνται ”προδόται”, δικάζονται συνοπτικά για να αποβληθούν…
Μία πρόγευση λαϊκού δικαστηρίου αποτέλεσε η «δίκη» του Σωματείου των Ηθοποιών στο θέατρο Διονύσια στις 24 Νοεμβρίου 1944.
«Θάνατος στην πουτάνα!», ακουγόταν από πολλά στόματα και η Ελένη Παπαδάκη διαγράφηκε από το Σωματείο.
Σε επιστολή που έστειλε ωστόσο, προς τη συνέλευση, μια και η ίδια δεν παρέστη για να απολογηθεί, διαβάζουμε μεταξύ άλλων:
«Κατά πόσον η όλη στάσις μου κατά το διάστημα της κατοχής υπήρξεν «αντεθνική, αντισυναδελφική, εγωιστική και απρεπής», δύνανται καλλίτερον από εμέ να διαφωτίσουν την Συνέλευσιν πολλοί εκλεκτοί συνάδελφοι, οι οποίοι, ασφαλώς θα παρίστανται εις αυτήν, αλλά και πολλοί επίσης διακεκριμένοι συνάδελφοι μη προς εμέ φιλικά διακείμενοι, θα ευρεθούν έστω και κατʼ ιδίαν σκεπτόμενοι ότι εις πολλάς περιπτώσεις η στάσις μου υπήρξε κάθε άλλο παρά αντισυναδελφική ή εγωιστική…».
Πράγματι, η «πριγκίπισσα της μοναξιάς», όπως την αποκαλούσαν κατά τη διάρκεια της Κατοχής λόγω των διασυνδέσεών της, είχε καταφέρει να σώσει πολύ κόσμο ανεξαρτήτως ιδεολογίας, μεταξύ των οποίων τον γιό του γνωστού βιβλιοπώλη Ελευθερουδάκη και τον γιατρό Γιώργο Μουστρούφα, κατοπινό στέλεχος του Υπουργείου Υγείας υπό τον Πέτρο Κόκκαλη στην Κυβέρνηση του Βουνού.
Όμως όλα αυτά είχαν ξεχαστεί τόσο γρήγορα..
Και η λασπολογία, καλά κρατούσε.
Ο ”απαγορευμένος” Τύπος της εποχής, με την καθοδηγούμενη από αριστερούς κύκλους εφημερίδα”Ελληνικό Αίμα” διέδιδαν ευθαρσώς λαϊκιστικά αποκυήματα της φαντασίας τους:
”Ας σημειωθεί οτι ο Ράλλης δώρισε στον γεροντικό του έρωτα, μια ζώνη από πλατίνα, αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων.
Έτσι, ενώ ο λαός υποφέρει από την πείνα, ο πρωθυπουργός παριστάνει τον ”γενναιόδωρο” εραστή.”
”Διεθόθη […] τις τελευταίες μέρες, οτι ο Γιάννης Ράλλης κατόρθωσε με ”δημοκρατικό ειδικό νόμο” να τελέσει τον τέταρτο γάμο του, νυμφευθείς την Ελένη Παπαδάκη”.
Όλα αυτά προκαλούσαν, δικαιολογημένα σε κάποιο βαθμό, το λαϊκό αίσθημα.
Μέρες μετά τη δολοφονία της Ελένης Παπαδάκη, οι δήμιοι θα έψαχναν απεγνωσμένα στο σπίτι της, για την…υποτιθέμενη πλατινένια ζώνη που της χάρισε σύμφωνα με τα δημοσιεύματα ο πρωθυπουργός…
Αντ’ αυτής, οι πλιατσικολόγοι βολεύτηκαν τελικά, μόνο με μια γούνα.
Οι τελευταίες της ημέρες (Δεκέμβρης 1944)
(Απόσπασμα από το βιβλίο “Ελένη Παπαδάκη” του Πολύβιου Μαρσάν)
Πρωτομηνιά…1 Δεκεμβρίου 1944. Η Ελένη και η Αιμιλία (Καραβία) στέκονται μπροστά στην μπαλκονόπορτα που άνοιγε στη μεγάλη βεράντα στο διαμέρισμα της Ελένης στην οδό Ιακωβίδου, απ’ όπου φαινόταν ο κάμπος ώς την Πάρνηθα και το Αιγάλεω.
Με τα αιώνια μελαγχολικά της μάτια, η Ελένη κοίταζε σιωπηλή προς τα βουνά.
Η Αιμιλία, παρακολουθώντας το βλέμμα της, είπε:
-Σήμερα πρωτομηνιά, σαν τα ψηλά βουνά να ‘ναι η τύχη και η ζωή σου.
-Η ζωή μου; ρώτησε εκείνη και σκύβοντας στην παλάμη του αριστερού χεριού της, ακολούθησε με τον δείκτη του δεξιού, την γραμμή της ζωής της.
-Κοίταξε τι μικρή είναι η ζωή μου!
Με όλες τις ευχές που με βάζετε να κάμω κάθε πρωτομηνιά στα ψηλά βουνά και στο καινούριο φεγγάρι, η ζωή για μένα είναι πάντα πικρή!
Ευτυχώς που θα τελειώσει γρήγορα…
Και την κοίταξε στα μάτια σαν να ζητούσε παρ’ όλ’αυτά, μια διάψευση από την Αιμιλία.
Δύο εικοσιτετράωρα μετά, την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου, άρχισαν στην Πλατεία Συντάγματος τα τραγικά γεγονότα.
Ο Δημήτρης Μυράτ, στο τελευταίο βιβλίο του θυμήθηκε την ημέρα εκείνη:
”Τη μέρα που ξέσπασε το Δεκεμβριανό κίνημα του ’44, ήταν Κυριακή.
Ξεκίνησα ποδαρόδρομο ώς τα Πατήσια -είχαμε συνηθίσει στην Κατοχή την έλλειψη συγκοινωνιακών μέσων- να πάω στην παράσταση του ΡΕΞ.
Δεν είχαμε μάθει πως το πρωί στο Σύνταγμα είχε χυθεί το πρώτο αίμα.
Φτάνοντας στο θέατρο ‘Παπαιωάννου” άκουσα κάτι συναδέλφους να μου φωνάζουν ”Που πάς, δεν υπάρχουν παραστάσεις!”.
Γύρισα πίσω, φυσικά με το ίδιο συγκοινωνιακό μέσο.
Στην οδό Ιακωβίδου όπου μέναμε κι οι δυό, απάντησα την Ελένη έξω απ’ το σπίτι της.
Της είπα τα νέα: ”Πήγαινε κάπου να κρυφτείς, φοβάμαι μη σε βρεί κακό”.
Έγινε θηρίο ανήμερο. Πρώτη φορά την είδα έτσι, στα τόσα χρόνια της στενής μας φιλίας:
”Είσαι και συ από κείνους που με λένε δωσίλογη!”, φώναξε με την κρυστάλλινη φωνή της, που δεν έχανε τη μαγεία της ακόμα κι όταν ήταν οργισμένη.
Δεν τόλμησα να της αντιμιλήσω.
Λιγες μέρες πρίν, στο Θέατρο Διονύσια της Πλατείας Συντάγματος, είχε οργανωθεί από το Σωματείο των ηθοποιών μια γενική συνέλευση με σκοπό τη δίκη των δωσίλογων ηθοποιών…”.
Ατάραχη, απαντούσε σε όποιον την συμβούλευε να φυλαχτεί:
”Μα γιατί να φύγω;
Τι έχω κάμει;
Επείραξα ποτέ κανένα;
Επειδή έσωσα ανθρώπινες ζωές στην Κατοχή, είναι ποτέ δυνατόν να έχω τον παραμικρότερο φόβο;
Ας με πιάσουν, και να δούμε τι κακό έκαμα.
Γιατί να φύγω λοιπόν;”.
Όλη η γεμάτη ευθύτητα ζωή της Ελένης, κορυφώθηκε με την τελευταία αυτή στάση της, την εποχή του φόβου και της τρομοκρατίας. Με ήσυχη τη συνείδηση παρέμεινε στα Πατήσια, ενώ πολύς κόσμος από την ΕΑΜοκρατούμενη ζώνη δραπέτευσε πρός το Κολωνάκι.
Πολλοί διερωτήθηκαν αργότερα, πώς και γιατί δεν διέφυγε κι εκείνη, και το θεώρησαν απρονοησία και κακή εκτίμηση της κατάστασης, ενώ για την Ελένη ήταν μια πράξη συνέπειας πρός όλη τη ζωή της. Το πόσο διέφερε η Ελένη από τους άλλους, το απέδειξε το γεγονός ότι δεν ζήτησε να διαφύγει ή να κρυφτεί.
Σαν την Αντιγόνη..
Η σύλληψη κι η εκτέλεση (21 Δεκεμβρίου 1944)
(Η διήγηση από τον Πολύβιο Μαρσάν)
21 Δεκεμβρίου, ημέρα Πέμπτη
Ο Κώστας Μπιλιράκης, μέλος του ΕΑΜ και φοιτητής Ιατρικής, ανέλαβε το καθήκον να τη συλλάβει.
Έφτασε στο σπίτι του γείτονά της και φίλου Δημήτρη Μυράτ, όπου βρισκόταν η Ελένη μαζί με την παρέα τους.
-Εδώ πολιτοφυλακή του ΕΑΜ!
Πού είναι η Ελένη Παπαδάκη;
Σας συλλαμβάνω όλους!
Ο Μυράτ που ήταν μέλος του ΕΑΜ του απάντησε:
Μην κάνεις έτσι!
Εγώ ανήκω στο ΕΑΜ.
Θα σε ακολουθήσουμε όλοι…
Όμως η Ελένη βγήκε μπροστά και είπε “Εγώ είμαι η Παπαδάκη, τι θέλετε κύριε;”.
Την οδήγησε στην Πολιτοφυλακή.
Από πίσω τους ακολούθησε ο σκύλος της Ελένης, ο Μπόντζο, που βλέποντας από το σπίτι της να φεύγει από του Μυράτ με τον Εαμίτη, έφτασε μαζί τους ως το κτίριο.
Αυτή στο δρόμο έπαιζε μαζί του και τον χάιδευε.
Εν τω μεταξύ στο σπίτι της, η πολιτοφυλακή τα έκανε όλα γης Μαδιάμ, αναζητώντας ενοχοποιητικά στοιχεία.
Γύρω στις εφτάμιση με οκτώ το βράδυ, παρουσιάστηκε στα γραφεία της Πολιτοφυλακής ξανά ο Μπιλιράκης.
Δεν είχε κατορθώσει να βρεί στοιχεία ενοχοποιητικά για να στηρίξει κατηγορίες εναντίον της.
Ούτε όπλα βρέθηκαν, ούτε δώρα αξίας από τον Ράλλη, και τα μόνα τεκμήρια της προδοσίας της Ελένης Παπαδάκη στην πατρίδα της, ήταν κάποιες κίτρινες φυλλάδες του ανεπίσημου Τύπου, που μιλούσαν για τους φανταστικούς γάμους της με τον Ράλλη!
Η Ελένη Παπαδάκη ήταν απλώς θύμα καταγγελιών μιας ομάδας αριστερών ηθοποιών.
Στο κελλί μαζί της βρισκόταν άλλη μια γυναίκα, η Νιόβη Χαριτάκη, ένα κορίτσι γύρω στα 20 και εφτά μηνών έγκυος.
Την είχαν συλλάβει στις 18 Δεκεμβρίου μαζί με την αδελφή της, Μαρίκα, με την κατηγορία οτι ο πατέρας τους ήταν διευθυντής της Ούλεν.
Τα μεσάνυχτα η Ελένη πέρασε από ανάκριση και τα χαράματα, μαζί με τις άλλες δυο γυναίκες, επιβιβάστηκε σε μια μαύρη Φορντ, οδηγούμενη στον τόπο εκτέλεσης.
Ο Βλάσσης Μακαρώνας ήταν ο ωμός εκτελεστής της Ελένης Παπαδάκη.
Πρίν γίνει ο δήμιος της Ελένης και πολλών άλλων, ήταν ένας μπακάλης από τους Ποδαράδες.
Επόπτης ήταν ο γνωστός Καπετάν Ορέστης, που αφού έπαιρνε από τους μελλοθάνατους ό,τι χρυσό φορούσαν επάνω τους, τούς έστελνε στο απόσπασμα.
Για την Ελένη διέταξε θάνατο με τσεκούρι.
Της είπαν να γδυθεί. Ετρεμε από το κρύο και το φόβο πλέον και κλαίγοντας άρχισε να τους παρακαλάει για οίκτο.
Εβγαλε τη γούνα της την οποία παρέλαβε ο Ορέστης και όταν τη διέταξε να βγάλει και τα υπόλοιπα ρούχα της, η Παπαδάκη αναλύθηκε σε δυνατές κραυγές απελπισίας και γόους.
Ορμησαν τότε αφιονισμένοι πάνω της, και μέσα σ’ ένα κατήφορο από προπηλακισμούς την έσυραν κοντά σε ένα ανοιγμένο λάκκο κι’ εκεί την έγδυσαν με τη βία.
Όμως, ποιός ξέρει τι συντελέστηκε εκείνη τη στιγμή μέσα στην ψυχή του δήμιου; Ενοχές;
Αναλαμπή ανθρωπιάς;
Οίκτος για την άδικη καταδίκη της;
Τον συγκίνησε η γυναικεία αδυναμία, η ομορφιά ή οι θρήνοι της;
Όπως και να’χει, ο δολοφόνος της προτίμησε να της φυτέψει δύο σφαίρες στο σβέρκο.
Ίσως ήταν τυχερή μές στην ατυχία της.
Για δύο μήνες η Ελένη έμενε αγνοούμενη. Κανείς δεν γνώριζε τι απέγινε και η απελπισία συγγενών και φίλων άγγιζε το ζενίθ.
Κανείς δεν τους ενημέρωσε για την εκτέλεση.
Στις 26 Ιανουαρίου του Ιανουαρίου 1945, ο προιστάμενος του Β’ Νεκροταφείου στα Πατήσια, ειδοποίησε τον Σαμ Μπράντενμπουργκ, ότι κατά την εκταφή πτωμάτων που είχε αρχίσει στον περίβολο των Διυλιστηρίων της Ούλεν, κάτι τον ενδιέφερε.
Ο Σαμ οδηγούμενος από τον Γελαδάκη, πιστοποίησε αυτή του τη ανακάλυψη:
Σωστό ράκος αναγνώρισε την Ελένη Παπαδάκη που ήταν σε κοινό όρυγμα με τρις-τέσσερις άλλους.
Σε μια κατηφόρα φυτεμένη με πεύκα ήταν ο λάκκος που βρέθηκε η Ελένη.
Με μια κομπιναιζόν ανασηκωμένη γύρω από τον θώρακα, με τις ζαρτιέρες ζωσμένη στη μέση, η Ελένη αναγνωρίστηκε αμέσως.
Μία σφαίρα στον αυχένα με διέξοδο στην αριστερή μετωπική χώρα, είχε δώσει τέλος στο μαρτύριο της.
Το άρθρο που ακολουθει του Κωνσταντίνου Χολέβα παρουσιάστηκε αρχικά στην ελληνική έκδοση του περιοδικού BBC History.
παραπομπές
1. C.M. Woodhouse: Apple of Discord, London 1948, σελ. 141.
2. Α. Καλλιγά: «Φλεγόμενη Πολιτεία- Η μάχη της Αθήνας», Αθήνα 1946 , σελίδα 13 (Παραπέμπει σ’ αυτόν ο Θεοφ. Παπακωνσταντίνου στο βιβλίο του «Ανατομία της Επαναστάσεως, Αθήνα 1952).
3.Ευ. Αβέρωφ-Τοσίτσα: Φωτιά και Τσεκούρι- Ελλάς 1946-49 και τα προηγηθέντα, Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ, Αθήνα 2010 (πρώτη μονοτονική έκδοση), σελ. 146-147
Ερώτημα 1ο. Το ΚΚΕ επί κατοχής απλώς βοηθούσε τον αγώνα κατά των κατακτητών ή προετοίμαζε μεθοδικά την αρπαγή της εξουσίας και τον ένοπλο αγώνα κατά του αστικού κοινοβουλευτικού καθεστώτος;
Παρά τους τόνους μελανιού που έχουν χυθεί τα γεγονότα και τα ντοκουμέντα μιλούν από μόνα τους. Το ΕΑΜ ήταν μία οργάνωση –προμετωπίδα, στην οποία εντάχθηκαν βεβαίως πολλοί ακομμάτιστοι πατριώτες για να απελευθερώσουν την πατρίδα από την τριπλή Κατοχή. Όμως το ΚΚΕ ποτέ δεν έχασε τον έλεγχο και χρησιμοποίησε τη στρατολόγηση αγνών πατριωτών για να έχει ετοιμοπόλεμο στρατό για την περίοδο μετά την Απελευθέρωση. Είναι χαρακτηριστική η τάση του ΕΛΑΣ (Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού) να διαλύει με φονικό τρόπο αντίθετες οργανώσεις ακόμη και την Κεντροαριστερή ΕΚΚΑ του Συνταγματάρχη Ψαρρού. Η ΕΚΚΑ (Εθνική και Κοινωνική Απελευθέρωση) και η ένοπλη ομάδα της, το 5/42 Σύνταγμα, δεν είχε μεγάλη δύναμη, αλλά ως μη ελεγχομένη από το ΚΚΕ ενοχλούσε. Έτσι φθάσαμε στη δολοφονία του Ψαρρού στο Κλήμα Δωρίδος από τον ΕΛΑΣ (νύχτα της 16ης προς 17η Απριλίου 1944).
Ο Άγγλος Συνταγματάρχης Κρις Γουντχάουζ, ο οποίος ανήκε τότε στη βρετανική στρατιωτική αποστολή που στήριζε την ελληνική Αντίσταση, γράφει τα εξής χαρακτηριστικά: «Για τους ηγέτες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ -όχι όμως και για πολλούς από τους οπαδούς τους, των οποίων ήταν εύκολο να εκμεταλλευθούν τον ενθουσιασμό- η πάλη κατά των Γερμανών ήταν δευτερεύουσα μέριμνα, η οποία αναλαμβανόταν μόνο για σκοπούς που εξυπηρετούσαν τον αρχικό σκοπό της κατακτήσεως της πολιτικής εξουσίας»(1). Ο Γιουγκοσλάβος παρτιζάνος και συνεργάτης του Κομμουνιστή ηγέτη Τίτο, ο γνωστός Βουκμάνοβιτς-Τέμπο, αν και υπήρξε για ένα διάστημα σύμβουλος και συνεργάτης του ΚΚΕ, παραδέχεται ότι μερικές φορές ο ΕΛΑΣ σκοπίμως απέφευγε τη σύγκρουση με τους Γερμανούς και Ιταλούς για να διατηρεί δυνάμεις για την κατάληψη της εξουσίας.
Ερώτημα 2ο. Τι προηγήθηκε του αιματηρού συλλαλητηρίου της 3.12.1944;
Μετά την απελευθέρωση της Αθήνας στις 12.10.1944 σχηματίσθηκε Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητος υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου. Σ’ αυτή συμμετείχαν και Υπουργοί-Υφυπουργοί από τον χώρο του ΕΑΜ χωρίς να είναι όλοι ακραίοι κομμουνιστές. Αυτοί ήσαν οι Γ. Ζεύγος, Μ. Πορφυρογένης, Α. Σβώλος, Η. Τσιριμώκος, Α. Αγγελόπουλος και Ν. Ασκούτσης. Οι διαπραγματεύσεις είχαν καταλήξει στην απόφαση να διαλυθεί την 1.12.1944 η Πολιτοφυλακή του ΕΑΜ και να παραδώσει τη θέση της σε μία νέα Εθνοφυλακή, η οποία θα απετελείτο από άνδρες όλων των αποχρώσεων και κομμάτων. Όμως το ΕΑΜ αρνήθηκε την ημέρα εκείνη να συμμορφωθεί και με εντολή του ΚΚΕ αποσύρθηκαν από την Κυβέρνηση οι αριστεροί Υπουργοί. Το ΚΚΕ κρατούσε την Πολιτοφυλακή για να επιτεθεί εναντίον των Αγγλικών Δυνάμεων του Σκόμπι και των ελαχίστων κυβερνητικών δυνάμεων, όπως ήταν η Χωροφυλακή και η Αστυνομία Πόλεων. Ζήτησε δε άδεια για συλλαλητήριο στις 3 Δεκεμβρίου.
Ερώτημα 3ο. Η άποψη του ΚΚΕ είναι ότι το συλλαλητήριο ήταν ειρηνικό, αλλά τους πυροβόλησαν εν ψυχρώ οι αστυνομικοί από τη Μεγάλη Βρετανία και από την ταράτσα της Βουλής.
Η αλήθεια είναι ότι η απόφαση για γενική επανάσταση είχε ληφθεί προ πολλού. Πριν από το συλλαλητήριο ένοπλοι του ΚΚΕ επετέθησαν κατά του σπιτιού του Πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου και τραυμάτισαν έναν αστυφύλακα, ενώ στο Σύνταγμα σκότωσαν πριν από το συλλαλητήριο άλλον έναν αστυνομικό. Την πραγματική εικόνα της επαναστατικής προετοιμασίας ομολογεί ένα τότε στέλεχος του ΚΚΕ, ο Α. Καλλιγάς, ο οποίος γράφει τα εξής εξόχως ενδιαφέροντα:
«Οι εφημεριδοπώλες διαλαλούσαν τα παραρτήματα (της 1ης Δεκεμβρίου) με τη μοιραία διαταγή και το διάγγελμα (του Σκόμπι) που απειλούσε το λαό με λιμοκτονία και οικονομικό βάραθρο. Τώρα πια δεν απομένει καμία ελπίδα. Καμία ελπίδα; Ίσως αν υποχωρούσαν οι εαμικοί. Έτρεξα στα γραφεία της οργάνωσης. Τα δωμάτια ήσαν άδεια….. τα έγγραφα είχαν μεταφερθεί και πολλά έπιπλα. Από τα στελέχη κανείς. Μόνο οι ελασίτες της φρουράς υπήρχαν στο χτίριο και μερικοί πολίτες. Χωρίς να ρωτήσω τίποτε, γύρισα προς τα πίσω. Βγήκα και τράβηξα για το Κόμμα. Μια ανάλογη έκπληξη με περίμενε κι εκεί. Όλα είχαν μετακομιστεί. Το χτίριο είχε αδειάσει. Ρώτησα τον άνθρωπο της πόρτας: «Δεν μου λες, σύντροφε, μεταφερθήκανε τα γραφεία σας;». «Από σήμερα» μου απάντησε. «Πού» ξαναρώτησα με αδημονία. «Στην παρανομία, σύντροφε», έκανε ζωηρά ο θυρωρός. «Δεν κατάλαβες , λοιπόν, ακόμη, τί γίνεται;» Και τότε κατάλαβα οριστικά και αναμφισβήτητα τί γινότανε….»(2).
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι δύο ημέρες πριν από το συλλαλητήριο, που πυροδότησε την έκρηξη, το ΚΚΕ και οι θυγατρικές του οργανώσεις είχαν ήδη φυγαδεύσει τα στελέχη τους στην παρανομία και είχαν κλείσει τα γραφεία τους. Η απόφαση για την ένοπλη κατάληψη της εξουσίας είχε ήδη ληφθεί και είναι μέγας μύθος να επιρρίπτεται η ευθύνη στην Αστυνομία, ότι δήθεν μετέτρεψε σε αιματηρή διαδήλωση ένα ειρηνικό συλλαλητήριο. Το τεχνηέντως παρουσιαζόμενο ως «ειρηνικό συλλαλητήριο» ήταν η αιχμή του δόρατος μιας προαποφασισμένης γενικής και βίαιης εξέγερσης. Αν επετύγχανε αυτή η εξέγερση η Ελλάς θα είχε μεταβληθεί σε ένα στρατόπεδο συγκεντρώσεως σταλινικού τύπου, εκατομμύρια αντιφρονούντες (Βασιλόφρονες, Φιλελεύθεροι, Σοσιαλδημοκράτες κ.α) θα είχαν εκτελεσθεί ή εγκλεισθεί σε ελληνικά Γκουλάγκ και η Μακεδονία και η Θράκη θα είχαν αποσχισθεί από την Ελλάδα. Ευτυχώς που ο τελικός στόχος των Δεκεμβριανών απέτυχε. Αυτά που είδαμε και μάθαμε για τα κομμουνιστικά καθεστώτα μετά την κατάρρευσή τους το 1989-1990 μάς πείθουν ότι ο Θεός και η αυτοθυσία των λίγων κυβερνητικών και Βρετανών μαχητών έσωσαν την Ελλάδα από μύρια δεινά.
Ερώτημα 4ο. Πώς δικαιολογείται το όργιο σφαγών αμάχων, οι λεηλασίες σπιτιών και καταστημάτων και η απαγωγή ομήρων εκ μέρους του ΚΚΕ;
Δεν μιλούμε για θύματα σε μάχες μεταξύ αντιπάλων ομάδων. Αναφερόμαστε σε ολόκληρες οικογένειες που βρέθηκαν παραμορφωμένες από την επαναστατική βία του ΚΚΕ, του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ (κομμουνιστική οργάνωση ειδικευμένη σε πολιτικές δολοφονίες). Αυτά τα κατέγραψαν Άγγλοι Εργατικοί (δηλαδή Κεντροαριστεροί ) υπό τον Βουλευτή Σιτρίν που ήλθε ειδικά γι’ αυτό τον σκοπό στην Αθήνα μετά την καταστολή της ένοπλης στάσης. Ο τότε Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Δαμασκηνός υπολόγισε σε 65.000 τους αμάχους που φονεύθηκαν. Πολλοί απήχθησαν στα Κρώρα και σε άλλα σημεία της Αττικοβοιωτίας και αναγκάσθηκαν να περπατούν ημίγυμνοι μέσα στο κρύο του χειμώνα. Ίσως το ΚΚΕ ήθελε να εξαφανίσει την ηγεσία της αστικής τάξης απαγάγοντας και δολοφονώντας ιατρούς, δικηγόρους, Πανεπιστημιακούς καθηγητές και αξιωματικούς. Όμως και αυτή η ερμηνεία δεν εξηγεί το εύρος και το μένος της βίας, διότι μεταξύ των δολοφονηθέντων και απαχθέντων περιλαμβάνονταν και απλοί εργάτες, χαμηλόμισθοι υπάλληλοι, και άνθρωποι κάθε τάξεως και ηλικίας.
Την απαράδεκτη βία και αιματοχυσία παραδέχθηκαν με υπόμνημα προς τον Αντιβασιλέα και Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό ορισμένα στελέχη του ΚΚΕ και των συνεργαζομένων αριστερών δυνάμεων. Το κείμενο δημοσιεύθηκε στον Ριζοσπάστη της 5.4.1945, φέρει τις υπογραφές των Σιάντου, Ζεύγου, Πορφυρογένη, Σβώλου, Αγγελόπουλου, Ασκούτση, Μάντακα κ.α. και λέει μεταξύ άλλων: «Έγινε ένα κίνημα που όλοι αναγνωρίζουν ότι δεν έπρεπε να γίνει και έπρεπε να είχε αποφευχθεί. …. Και δυστυχώς κατά το κίνημα αυτό έγιναν όσα έγιναν εναντίον αμάχων και αθώων…».
Την ίδια ακριβώς ημέρα συνήλθε η 11η Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΚΚΕ και κατέγραψε τα κυριότερα λάθη που οδήγησαν στην αποτυχία της εξέγερσης: Επισημαίνονται κυρίως «η όχι σωστή εκτίμηση των διαθέσεων και του ρόλου της αγγλικής κυβέρνησης του Τσώρτσιλ», η «υποτίμηση των διαθέσεων της αντίδρασης τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό» και η «υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων του ΚΚΕ».
Για την ιστορία αξίζει να αναφέρουμε ότι στις 3 Ιανουαρίου τα δύο μεγάλα κόμματα, Λαϊκό και Φιλελευθέρων, για να στηρίξουν τον αγώνα υπέρ της αστικής δημοκρατίας, σχημάτισαν και στήριξαν την Κυβέρνηση υπό τον Νικόλαο Πλαστήρα. Στις 10 Ιανουαρίου συνήφθη ανακωχή και από 2 έως 12 Φεβρουαρίου 1945 συνεκλήθη στη Βάρκιζα συνάντηση μεταξύ της Κυβερνήσεως και του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ με στόχο την παράδοση του οπλισμού από τον ΕΛΑΣ. Εκεί υπεγράφη η ιστορική Συμφωνία της Βάρκιζας, δόθηκε υπόσχεση να μην τιμωρηθούν οι ηγέτες της εξέγερσης και επετράπη η ελεύθερη διάδοση των κομμουνιστικών ιδεών. Αργότερα ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης κατηγόρησε τον Γιώργη Σιάντο ως προδότη και ως κύριο υπεύθυνο γι την ήττα στη μάχη της Αθήνας τον Δεκέμβριο 1944.
Ερώτημα 5ο. Θα κέρδιζε ή θα έχανε το ΚΚΕ αν απέφευγε την ένοπλη ρήξη και αν ακολουθούσε πολιτικές μεθόδους επιρροής;
Ο γνώστης της εποχής, αείμνηστος πολιτικός και ιστορικός Ευάγγελος Αβέρωφ (1908-1990. Ξεκίνησε ως στέλεχος των Φιλελευθέρων, στη συνέχεια διετέλεσε στενός συνεργάτης και Υπουργός του Κωνσταντίνου Καραμανλή και έγινε αρχηγός επί ένα διάστημα της Νέας Δημοκρατίας) παρατηρεί τα εξής:
«….Το Κόμμα μπορούσε πράγματι αν παραιτείτο της τραγικής εξεγέρσεως του Δεκεμβρίου του 1944 να καταλάβει μια θέση εξέχουσα και ίσως δεσπόζουσα στην πολιτική ζωή της χώρας. Κατά το τέλος του 1944 βρισκόταν στην Κυβέρνηση. Είχε αποκτήσει συμμάχους σε όλες τις τάξεις του πληθυσμού. Οι πλείστοι από αυτούς , αν και ακόμη διατηρούσαν αμφιβολίες απέναντί του ήταν του λοιπού τόσον εκτεθειμένοι ώστε θα συνοδοιπορούσαν κατ’ ανάγκην μαζί του. Εξάλλου το ΚΚΕ είχε εισχωρήσει παντού και οι αντίπαλοί του ήταν αδύνατοι και διηρημένοι. Η πολιτική διαδικασία τού προσέφερε πλεονεκτήματα σαφή, βέβαια, και με την πάροδο του χρόνου ίσως αποφασιστικά. Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πώς το ΚΚΕ άφησε να του διαφύγουν όλες αυτές οι εξαιρετικές ευκαιρίες.
Ίσως αυτό οφείλεται στο ότι το ΚΚΕ ακολουθούσε δύο αντίθετες γραμμές και δεν απεφάσιζε να ακολουθήσει τη μία ή την άλλη: Κυμαινόταν συνεχώς μεταξύ του αγώνος και του συμβιβασμού, μεταξύ της γραμμής της δυνάμεως και της γραμμής της πολιτικής. Χρησιμοποίησε τον αγώνα και τη δύναμη μόνο στον «τρίτο γύρο». Αν είχε νωρίτερα ακολουθήσει τη μία ή την άλλη γραμμή είναι πιθανόν ότι ο καταστρεπτικός γι’ αυτόν «τρίτος γύρος» δεν θα χρειαζόταν» (3). (Ο Αβέρωφ με τον όρο «τρίτος γύρος» αναφέρεται στην ένοπλη σύγκρουση του 1946-1949 από την οποία το ΚΚΕ εξήλθε ηττημένο και οδηγήθηκε στην παρανομία).
Ερώτημα 6ο. Σήμερα τι πρέπει να μαθαίνουν οι νέοι μας;
Νομίζω ότι είναι καιρός να ισορροπήσει το εκκρεμές της ελληνικής ιστοριογραφίας. Από το 1949 έως το 1974 ακουγόταν και γραφόταν μόνον η αντικομμουνιστική πλευρά των γεγονότων του 1941-1949, στα οποία περιλαμβάνονται και τα Δεκεμβριανά. Από το 1974 μέχρι σήμερα ακούγεται κατά κόρον και καθ’ υπερβολήν η άποψη του ΚΚΕ και η ερμηνεία της αριστερόστροφης ιστοριογραφίας. Επιτέλους πρέπει η σύγχρονη Ελληνική Δημοκρατία και η κοινωνία να αναγνωρίσει ότι όσοι Χωροφύλακες, Αστυφύλακες, Λιμενοφύλακες, στρατιωτικοί κ.ά. σκοτώθηκαν υπερασπιζόμενοι τη νόμιμη Κυβέρνηση της Ελλάδος δεν ήσαν «μοναρχοφασίστες», ούτε συνεργάτες των Ναζί, ούτε ενήργησαν μόνοι τους και αυθαιρέτως. Υπεράσπισαν τη δημοκρατία, τον Κοινοβουλευτισμό, την οικονομική ευημερία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Προς Θεού, δεν προτείνω να ξανακαλλιεργήσουμε έναν παρωχημένου τύπου αντικομμουνισμό. Αλλά προτείνω να γίνει προσπάθεια από τον Δεξιό και Κεντρώο χώρο για να διαδοθούν περισσότεροι τα σοβαρά και ψύχραιμα βιβλία που επικρίνουν το ΚΚΕ για τα Δεκεμβριανά, όπως π.χ. το βιβλίο «Φωτιά και Τσεκούρι» του Ευαγγέλου Αβέρωφ. Και να οργανωθούν ιστορικά συμπόσια, στα οποία να μπορέσουν να ακουσθούν ελεύθερα όλες οι απόψεις.
Είναι κωμικοτραγικό μετά την κατάρρευση των ανατολικών καθεστώτων σταλινικού τύπου να βλέπουμε αριστερούς συγγραφείς σε όλη την Ευρώπη να καταγράφουν και να επικρίνουν τα εγκλήματα και τα άλλα σφάλματα των κομμουνιστικών κομμάτων ή καθεστώτων και στη χώρα μας να εμποδίζονται από τραμπούκους οι Γάλλοι συγγραφείς που ήλθαν στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσουν το βιβλίο «Η μαύρη βίβλος του Κομμουνισμού» (εκδόσεις ΕΣΤΙΑ). Φυσικά δέχομαι ότι αγριότητες διεπράχθησαν πιθανόν και από την πλευρά των κυβερνητικών ή των βρετανικών δυνάμεων. Σε έναν πόλεμο κανείς δεν είναι άγιος. Όμως στην περίπτωση των κυβερνητικών επρόκειτο για μεμονωμένα περιστατικά ενώ στην περίπτωση του ΚΚΕ και της ΟΠΛΑ επρόκειτο για σταθερή και μεθοδευμένη γραμμή.
Καιρός να ομονοήσουμε οι Έλληνες, διότι οι στιγμές είναι δύσκολες. Όμως η ομόνοια και η καταλλαγή δεν επιτυγχάνονται με μονομερείς διαστρεβλώσεις της Ιστορίας και με συνεχή καλλιέργεια μύθων από μία παράταξη, η οποία προκάλεσε μεγάλο θρήνο και μεγάλη ζημιά στον τόπο και καλό θα ήταν κάποτε να καθήσει ταπεινά και να κάνει τη σκληρή αυτοκριτική της. Όχι μόνο για τα Δεκεμβριανά, αλλά και για την τυφλή υποταγή στον αιμοσταγή δικτάτορα Στάλιν, για το αίτημα της απόσχισης από την Ελλάδα της Μακεδονίας και για πολλά άλλα.
@artinos Μαλακίες είναι ολα αυτά που έχεις βάλει. Ηταν ΟΛΑ στημένα απο τους Αγγλους γιατι φοβόντουσαν το ΚΚΕ και αφού είχε γίνει η μοιρασιά στα Βαλκάνια προσπάθησαν να ξεμπερδέψουν οσο γίνεται ποιο γρήγορα και πούστικα.
Έφυγε από την ζωή ένας από τους τελευταίους εν ζωή ιερολοχίτες, ο Γιώργος Καρασούλης, ο πρώτος ιερολοχίτης που αποβιβάστηκε στη Χίο το 1944
Πλήρης ημερών έφυγε από τη ζωή ένας από τους τελευταίους εν ζωή ιερολοχίτες, ο Γιώργος Καρασούλης, 97 ετών, ο πρώτος που αποβιβάσθηκε στη Χίο, την ιδιαίτερη πατρίδα του, κατά την απελευθέρωση του νησιού από τους Γερμανούς το 1944.
Μιλώντας σε εκδήλωση που είχε γίνει προς τιμήν του και περιγράφοντας τις ιστορικές στιγμές που έζησε όταν η Χίος αποτίνασσε την μπότα των Γερμανών κατακτητών, είχε πει: «…Όταν ήρθαμε να απελευθερώσουμε το νησί το 1944, ήμουν στο πλοίο που πλησίαζε στο λιμάνι. Μπαίνει μπροστά ο συνταγματάρχης διοικητής μας και τρέχω δίπλα του, με τον τσαμπουκά του ιερολοχίτη. Κύριε διοικητάμ του λέω, λοχίας Καρασούλης του Ιερού Λόχου, θέλω να βγω πρώτος στο νησί γιατί είμαι Χιώτης. Πέρνα, μου λέει λοχία. Και βγήκα πρώτος στο νησί και σκύβω και φιλάω το χώμα της Χίου…».
Σύμφωνα με το βιογραφικό του, που έδωσε στη δημοσιότητα ο τοπικός στρατιωτικός σχηματισμός της Χίου, η «96 ΑΔΤΕ», ο ιερολοχίτης Γιώργος Καρασούλης από το Νεοχώρι της Χίου γεννήθηκε το 1924 και κατατάχτηκε εθελοντής σε μονάδα πεζικού τον Μάιο του 1942.
Στις 5 Αυγούστου του 1943, κατατάχτηκε στον Ιερό Λόχο Μέσης Ανατολής, προήχθη σε δεκανέα στις 17 Ιανουαρίου 1944 και στις 5 Απριλίου 1944 προήχθη στον βαθμό τού λοχία εξ ανδραγαθίας. Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 1944, έλαβε μέρος σε επιχειρήσεις στους Φούρνους Ικαρίας και στη Μυτιλήνη, ενώ στις 17 Οκτωβρίου 1944 προήχθη στο βαθμό του επιλοχία εξ ανδραγαθίας. Στις 23 Μαρτίου του 1945, αιχμαλωτίστηκε στη Χάλκη και παρέμεινε αιχμάλωτος για 45 ημέρες μέχρι το πέρας του πολέμου στις 8 Μαΐου 1945, οπότε και απολύθηκε στις 31 Αυγούστου. Του έχει απονεμηθεί ο πολεμικός σταυρός Γ΄ τάξεως.
Πρότυπο ανδρείας και γενναιότητας
Ο δήμαρχος Χίου, Σταμάτης Κάρμαντζης, με ανακοίνωσή του εξέφρασε τη λύπη του για την απώλεια «του συντοπίτη ιερολοχίτη και αντιστασιακού Γεωργίου Καρασούλη».
Όπως αναφέρει, «ο εκλιπών αποτέλεσε ένα πρότυπο ανδρείας και γενναιότητας, υπερασπιζόμενος την πατρίδα. Αλησμόνητο το έργο του και το παράδειγμά του».
Η εξόδιος ακολουθία τού Γιώργου Καρασούλη θα τελεσθεί την Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου στις 4 το απόγευμα, στο ναό Εισοδίων Θεοτόκου Νεοχωρίου Χίου.
Ιερός Λόχος
Ο Ιερός Λόχος ήταν ελληνική στρατιωτική «μονάδα ειδικών δυνάμεων», που συγκροτήθηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1942 στη Μέση Ανατολή και αποτελούταν εξ ολοκλήρου από Έλληνες αξιωματικούς και των τριών όπλων, της τότε Βασιλικής Χωροφυλακής και από μαθητές της στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, υπό την εντολή του συνταγματάρχη Χριστόδουλου Τσιγάντε.
Πολέμησε στο πλευρό τής βρετανικής ταξιαρχίας στην έρημο της Λιβύης και στο Αιγαίο, καθώς επίσης και με τις Ελεύθερες Γαλλικές Δυνάμεις του στρατηγού Ζακ Φιλίπ Λεκλέρ στην Τυνησία. Στη συνέχειαμ υπό τον διοικητή της μεραρχίας των Νεοζηλανδών στρατηγό Φρέυμπεργκ και, τέλος, υπό τον Άγγλο ταξίαρχο Τόρυμπουλ, διοικητή της βρετανικής ταξιαρχίας καταδρομών σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και απελευθέρωσης νησιών του Αιγαίου.
Αποσυγκροτήθηκε τον Αύγουστο του 1945, ενώ αποτέλεσε τον πρόδρομο των σύγχρονων ελληνικών ειδικών δυνάμεων. Γενικάμ η δράση του Ιερού Λόχου ήταν κυρίως επιχειρήσεις καταδρομικές και εκκαθαριστικές, με αξιόλογα αποτελέσματα τόσο στη Βόρεια Αφρική, όσο και ιδιαίτερα στο Αιγαίο.
Σαν σήμερα, το 1455 ο εφευρέτης της τυπογραφίας, Ιωάννης Γουτεμβέργιος, τυπώνει το πρώτο βιβλίο. Εκατομμύρια μαθητών σε όλο τον πλανήτη τον ευγνωμονούν με ειλικρινή αισθήματα θαυμασμού και αγάπης
Με Χριστοδουλο ουτε μνημόνια ουτε τπτ δεν θα περναγαν
Ούτε συμφωνίες των Πρεσπών....
Τελικά, μάθαμε ποτέ τι συμφώνησαν μεταξύ τους οι Πρέσπες; Ότι θα πάψουν να λέγονται μικρή και μεγάλη γιατί δημιουργούσε κόμπλεξ στη μικρή όλο αυτό το σκηνικό;
«Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος»: Η προκήρυξη του Αλέξανδρου Υψηλάντη - Η επίσημη έναρξη της Επανάστασης
Πριν από 200 χρόνια ακριβώς, στις 24 Φεβρουαρίου1821, οΑλέξανδρος Υψηλάντηςεξέδωσε την προκήρυξη "Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος", η οποία και αποτελεί την επίσημη κήρυξη της Eπανάστασης.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης πέρασε τον ποταμό Προύθο στις 22 Φεβρουαρίου 1821. Δύο ημέρες αργότερα, στις 24 Φεβρουαρίου ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και συγκεκριμένα στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας, εκδίδοντας επαναστατική προκήρυξη με τον τίτλο "Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος".
Με αυτήν την προκήρυξή του ο Υψηλάντης απευθύνθηκε έμμεσα στις ευρωπαϊκές αυλές ταυτόχρονα με την προσπάθειά του να εξυψώσει το ηθικό όλων των υποδούλων Ελλήνων, αφού έκανε λόγο για μια κραταιά δύναμη -υπονοώντας την τσαρική Ρωσία- η οποία σύντομα θα τασσόταν στο πλευρό των εξεγερμένων.
Σημειώνεται πως στη Μολδοβλαχία απαγορευόταν η παραμονή του τουρκικού στρατού, ενώ από το 1709 οι τοπικοί άρχοντες ήταν Έλληνες Φαναριώτες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Βικιπαίδειας, η περιοχή των δυο παραδουνάβιων ηγεμονιών Μολδαβίας και Βλαχίας απολάμβανε καθεστώς αυτονομίας υπό την εγγύηση του τσάρου της Ρωσίας, με χριστιανό ηγεμόνα τον Μιχαήλ Σούτσο, ο οποίος είχε μυηθεί στην Εταιρεία, από το 1819, κατοικούταν δε από σημαντικά τμήματα χριστιανικών πληθυσμών, οπότε θεωρήθηκαν ως ιδανικός τόπος για την ανάφλεξη μιας επαναστατικής εστίας.
Η ελληνική επανάσταση στη Μολδοβλαχία το 1821 υπήρξε η πρώτη επαναστατική ενέργεια των εξεγερμένων Ελλήνων εις βάρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, διήρκεσε επτά σχεδόν μήνες και έληξε με ήττα των επαναστατών. Πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης της εξέγερσης ήταν ο επικεφαλής της Φιλικής Εταιρείας πρίγκιπας Αλέξανδρος Υψηλάντης, ο οποίος είχε τη γενική ευθύνη των επιχειρήσεων.